อรัญญวรรคที่ 4

1. อารัญญกสูตร

ว่าด้วยภิกษุผู้อยู่ป่า 5 จำพวก

[181] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ถืออยู่ป่าเป็นวัตร 5 จำพวกนี้
5 จำพวกเป็นไฉน ? คือ ภิกษุผู้ถืออยู่ป่าเป็นวัตรเพราะโง่เขลา เพราะหลง
งมงาย 1 มีความปรารถนาลามก ถูกความอยากครอบงำ จึงถืออยู่ป่าเป็น
วัตร 1 ถืออยู่ป่าเป็นวัตรเพราะเป็นบ้า เพราะจิตฟุ้งซ่าน 1 ถืออยู่ป่าเป็นวัตร
เพราะรู้ว่าเป็นวัตรอันพระพุทธเจ้าและสาวกแห่งพระพุทธเจ้าทั้งหลายสรรเสริญ
1 ถืออยู่ป่าเป็นวัตรเพราะอาศัยความเป็นผู้มีความปรารถนาน้อย ความสันโดษ
ความขัดเกลา ความสงัด ความเป็นผู้มีความต้องการด้วยข้อปฏิบัติอันงาม
เช่นนี้ 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ถืออยู่ป่าเป็นวัตร 5 จำพวกนี้แล.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บรรดาภิกษุผู้ถืออยู่ป่าเป็นวัตร 5 จำพวกนี้
ภิกษุผู้ถืออยู่ป่าเป็นวัตร เพราะอาศัยความเป็นผู้มีความปรารถนาน้อย ความ
สันโดษ ความขัดเกลา ความสงัด ความเป็นผู้มีความต้องการด้วยข้อปฏิบัติ
อันงามเช่นนี้ เป็นผู้เลิศ ประเสริฐ เป็นประธาน สูงสุด และล้ำเลิศแห่งภิกษุ
ผู้ถืออยู่ป่าเป็นวัตร 5 จำพวกนี้ เปรียบเหมือนนมสดเกิดจากโค นมส้มเกิดจาก
นมสด เนยข้นเกิดจากนมส้ม เนยใสเกิดจากเนยข้น หัวเนยใสเกิดจากเนยใส
หัวเนยใสชาวโลกย่อมกล่าวว่าเป็นยอดขึ้นจำพวกโครส 5 เหล่านั้น ฉันใด
บรรดาภิกษุผู้ถืออยู่ป่าเป็นวัตร 5 จำพวกนี้ ภิกษุผู้ถืออยู่ป่าเป็นวัตร เพราะ
อาศัยความเป็นผู้มีความปรารถนาน้อย ความสันโดษ ความขัดเกลา ความสงัด
ความเป็นผู้มีความต้องการด้วยข้อปฏิบัติอันงามเช่นนี้ เป็นเลิศ ประเสริฐ
เป็นประธาน สูงสุด และล้ำเลิศแห่งภิกษุผู้ถืออยู่ป่าเป็นวัตร 5 จำพวกนี้
ฉันนั้นเหมือนกัน.
จบอารัญญกสูตรที่ 1